Dat zegt Tweede Kamerlid Corinne Ellemeet van GroenLinks naar aanleiding van het debat onderzoek ‘Onafhankelijkheid, Dekolonisatie, Geweld en Oorlog in Indonesië, 1945 -1950’ op 14 juni as. Zij is opgelucht dat eindelijk in de Tweede Kamer een groot debat wordt gevoerd over deze zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis met de minister van Buitenlandse Zaken en de premier.

“Meer dan 70 jaar heeft de politiek gedoken en weggekeken van haar eigen rol. Zo kon geen recht worden gedaan aan de slachtoffers en nabestaanden van de gruweldaden in Indonesië. Als land moeten we onder ogen zien wat we in die tijd hebben aangericht, en streven naar verzoening”, aldus Ellemeet.

Het onderzoek maakt duidelijk dat Nederland tussen 1945 en 1950 structureel excessief geweld heeft gebruikt, en politiek Den Haag dat goedkeurde. Het Nederlandse leger had een onmogelijke opdracht om een groot gebied te controleren danwel te veroveren en een deel van de militairen gebruikte extreem geweld, waaronder buitenrechtelijke executies, martelingen, willekeurige massa-arrestaties, verkrachtingen en brandstichting van dorpen. Er was gebrek aan aandacht voor slachtoffers onder de burgerbevolking.

Erken de onafhankelijkheidsdatum van Indonesië
Ellemeet: “Veelvuldig werd dit onderwerp in Nederland vermeden vanwege de gevoeligheid voor veteranen, maar ook de veteranen zijn in de steek gelaten. Zij bleven in de spotlights staan, terwijl de politiek geen verantwoordelijkheid nam voor haar eigen eindverantwoordelijke rol. Zij werden met een onmogelijke opdracht op pad gestuurd.”

GroenLinks vindt het van belang dat onze premier, als hoogst verantwoordelijke van ons land, zich onomwonden uitspreekt over de gruweldaden in Indonesië. Ook moet hij erkennen dat het politiek stilzwijgen over de misdaden en het extreem geweld waarheidsvinding in de weg stond, en daarmee ook het collectief verwerken van deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis. Ten slotte zou de premier in goed overleg met Indonesië moeten komen tot een volmondige erkenning van 17 augustus 1945 als onafhankelijkheidsdatum van Indonesië, en hier samen met Indonesië op het hoogste politieke niveau uiting aan geven.

De geschiedenis in de ogen zien
Het idee dat we als Nederland geen dader zijn zit diepgeworteld in onze cultuur. Het is bepalend voor ons nationale zelfbeeld. Nederland is er structureel slecht in om kritisch te kijken naar de zwarte bladzijden in haar geschiedenis; als het gaat om het slavernijverleden, haar eigen rol in de Tweede Wereldoorlog ten aanzien van onder meer de Joodse bevolking, en ook in de voormalige kolonie Nederlands-Indië, zegt Corinne Ellemeet. "We moeten die geschiedenis in de ogen zien, juist ook om ervan te leren voor de toekomst."